Ochrona przedemerytalna
Czym jest ochrona przedemerytalna? Ta szczególna ochrona pracownika została uregulowana w art. 39 Kodeksu pracy. Stanowi on, że „ pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku”.
Wiek emerytalny – czyli jaki?
Trzeba odpowiedzieć na pytanie co to znaczy wiek emerytalny w rozumieniu treści art. 39 k.p. Należy przez to rozumieć normalny wiek, w którym pracownik może przejść na emeryturę. Zatem za wiek emerytalny nie można uznać wieku, w którym pracownik może przejść na tzw. wcześniejszą emeryturę.
Wiekiem emerytalnym może być natomiast wiek, który upoważnia do przejścia na zwykłą emeryturę wcześniej. Będą to sytuacje kiedy osoba, przez określony przepisami czas pracowała w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, a także dotyczy to określonych grup zawodowych ( np. górnicy).
Zakres ochrony przedemerytalnej
Co do zasady pracownik, który jest zatrudniony u danego pracodawcy i brakuje mu nie więcej niż 4 lata do osiągniecia wieku emerytalnego podlega ochronie przedemerytalnej. Ponadto okres zatrudnienia u tego pracodawcy musi mu gwarantować, że uzyskanie prawa do emerytury nastąpi wraz z upływem tego wieku. Zatem dotyczyć to będzie głównie pracowników zatrudnionych na czas nieokreślony.
Trzeba wyraźnie zaznaczyć, że ochrona wskazana w art. 39 k.p. nie jest ochroną absolutną. A to oznacza, że są takie sytuacje kiedy pracodawca może zwolnić pracownika, nawet takiego będącego w wieku przedemerytalnym.
Ochrona przedemerytalna- kiedy jest wyłączona?
Ochrona z art. 39 k.p. nie obowiązuje osób, które uzyskały prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
Jeśli pracownik dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, popełnił przestępstwo, które uniemożliwia jego dalsze zatrudnienie lub kiedy pracownik w sposób zawiniony utracił uprawnienia konieczne do wykonywania określonej pracy ( art. 52 k.p.).
Ochrona przedemerytalna nie będzie także obowiązywać, gdy pracownik jest przez długi czas nieobecny w pracy z powodu choroby lub jest nieobecny z innej usprawiedliwionej przyczyny ( art. 53 k.p.).
Jeżeli pracodawca podlega ustawie o tzw. zwolnieniach grupowych ( zatrudnia powyżej 20 pracowników) może on w okresie ochronnym wręczyć pracownikowi wypowiedzenia warunków pracy i płacy zmieniając zakres obowiązków pracownika, a także obniżając jego wynagrodzenie. Jednak przyczyny takiego wypowiedzenia muszą dotyczyć pracodawcy ( np. trudna sytuacja finansowa firmy, likwidacja stanowiska pracy).
Koniec ochrony przedemerytalnej
Ochrona z art. 39 k.p. kończy się wraz z osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego.
Jednocześnie należy pamiętać, że samo osiągnięcie przez pracownika wieku emerytalnego nie jest podstawą do wypowiedzenia umowy o pracę. Pracodawca chcąc zwolnić pracownika, musi to odpowiednio uzasadnić ( np. pracownik pracuje wolniej, mniej efektywnie w porównaniu z innymi pracownikami).
Ponadto pracodawca może wręczyć pracownikowi pismo zawierające wypowiedzenie umowy o pracę dopiero po upływie okresu ochronnego. Nie ma znaczenia, że skutek upływu okresu wypowiedzenia nastąpi już po okresie ochronnym.
Jeśli potrzebujesz pomocy w sprawie z zakresu prawa pracy np. w sprawie zwolnienia pracownika lub nie wiesz czy zostałeś prawidłowo zwolniony z pracy i jakie przysługują roszczenia a tego tytułu, zapraszam do kontaktu.
Kancelaria Adwokacka prowadzi postępowania z prawa pracy dla klientów z Tarnobrzega, Stalowej Woli, Sandomierza, Niska, Kolbuszowej, Mielca i okolic.
( tel. 509-857-440, e-mail: adwokat.serafin@gmail.com)
Joanna Serafin- Adwokat
Autor i źródło zdjęcia: : Obraz autorstwa senivpetro na Freepik