Dziedziczenie ustawowe
Kiedy ma miejsce dziedziczenie ustawowe?
Większości osób dziedziczenie kojarzy się z testamentem. Ale co dzieje się gdy spadkodawca nie pozostawił po sobie testamentu? Kto wtedy dziedziczy? Na te pytania postaram się odpowiedzieć w tym wpisie.
Kiedy dochodzi do dziedziczenia ustawowego ?
Z dziedziczeniem ustawowym mamy do czynienia, wtedy gdy:
- – spadkodawca nie pozostawił testamentu,
- – testament jest nieważny,
- – spadkobiercy powołani w testamencie nie chcą lub nie mogą dziedziczyć.
Spadkobiercy ustawowi
Spadkobierców powołanych do dziedziczenia z ustawy można podzielić na 6 grup:
- małżonek i zstępni zmarłego ( dzieci, wnuki)
- małżonek i rodzice spadkodawcy,
- małżonek i rodzeństwo ( a także dzieci rodzeństwa),
- dziadkowie,
- pasierbowie,
- Gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy lub Skarb Państwa.
W pierwszej kolejności dziedziczą osoby w pierwszej grupy spadkobierców. Dopiero wtedy, gdy spadkobiercy nie chcą lub nie mogą dziedziczyć powołane są do dziedziczenia osoby z kolejnych grup spadkowych.
I tak najczęstszym przypadkiem jest dziedziczenie spadkobierców z pierwszej grupy spadkowej tj. małżonek w zbiegu z dziećmi zmarłego. Dopiero wtedy, gdy spadkodawca nie miał dzieci dziedziczy małżonek w zbiegu z rodzicami zmarłego.
Kiedy dziedziczy rodzeństwo zmarłego?
Rodzeństwo spadkodawcy jest powołane do spadku dopiero w trzeciej grupie spadkowej. Oznacza to, że bracia bądź siostry zmarłego dziedziczą ( wspólnie z małżonkiem zmarłego, jeśli był on w związku małżeńskim) dopiero wtedy, gdy:
- – zmarły nie miał zstępnych oraz
- – oboje bądź jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku.
Jeżeli jednak któreś z rodzeństwa zmarłego nie dożyło otwarcia spadku to jego udział dziedziczą jego dzieci bądź wnuki.
Co istotne, jeśli małżonek zmarłego dziedziczy wraz z rodzeństwem spadkodawcy to jego udział spadkowy zawsze wynosi połowę!
Kiedy dziedziczą rodzice zmarłego?
Jeżeli spadkodawca nie miał dzieci to spadek po nim dziedziczy małżonek i rodzice. Udział spadkowy każdego z rodziców dziedziczących w zbiegu z małżonkiem wnosi zawsze ¼.
W sytuacji, gdy zmarły nie pozostawił po sobie małżonka i nie miał zstępnych, dopiero wtedy dziedziczą rodzice w częściach równych.
Gdy spadkodawca nie miał już rodziców, wtedy spadek dziedziczą małżonek zmarłego i jego rodzeństwo. Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku to jego udział spadkowy przypada rodzeństwu w częściach równych.
Jeżeli nie ma rodzeństwa spadkodawcy lub ich zstępnych, ale jest małżonek zmarłego to dopiero wtedy dziedziczy on całość spadku.
Dopiero wtedy, gdy nie ma małżonka zmarłego ani krewnych z grup 1-3 to wtedy spadek przypada dziadkom spadkodawcy.
Jak dziedziczą dziadkowie?
Kiedy dziedziczą dziadkowie stanowi art. 934 kodeksu cywilnego :
- -jeżeli dziadek spadkodawcy nie dożył otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał przypada jego dzieciom w częściach równych,
lub
- -jeżeli dziecko dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, to co by mu przypadało przypada jego dzieciom w częściach równych.
Ponadto w braku dzieci i wnuków tego z dziadków, który nie dożył otwarcia spadku, udział który by miał, przypada pozostałym dziadkom w częściach równych.
Dziedziczenie ustawowe a zachowek
Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że jako spadkobiercom ustawowym przysługuje im także prawo do zachowku. Zazwyczaj bowiem spadkobiercy uważają, że zachowek przysługuje tylko wtedy, gdy mamy do czynienia z dziedziczeniem testamentowym.
Zachęcam do zapoznania się z treścią wpisu, w którym tłumaczę co to jest zachowek ( Zachowek- komu się należy ? )
Zachowek nie przysługuje tylko przy dziedziczeniu testamentowym, gdy spadkobierca ustawowy zostaje całkowicie pominięty od dziedziczenia! Może bowiem zdarzyć się tak, że spadkodawca za swojego życia rozdysponuje cały swój majątek w formie darowizn lub w formie zapisów windykacyjnych, a wtedy w spadku nie ma żadnego majątku.
Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w sprawie spadkowej, nasza Kancelaria Adwokacka ma doświadczenie i specjalizuje się w tego typu sprawach. Chętnie poprowadzimy także Twoją sprawę.
Zapraszamy do kontaktu
( tel. 509-857-440, e-mail: adwokat.serafin@gmail.com)
Joanna Serafin- Adwokat
Obraz autorstwa