Rozdzielność majątkowa a rozdzielność z datą wsteczną
Jeżeli małżonkowie nie uregulują odmiennie swojej sytuacji majątkowej, z chwilą zawarcia małżeństwa obowiązuje ich ustrój wspólności majątkowej. Zdarza się jednak tak, że po zaistnieniu pewnych przesłanek powstaje między małżonkami ustrój rozdzielności majątkowej, a czasami nawet rozdzielność majątkowa z datą wsteczną.
Wspólność majątkowa małżeńska
Co do zasady z chwilą wstąpienia w związek małżeński, małżonków obowiązuje ustrój majątkowy- wspólność majątkowa. Oznacza to, że wszystko co małżonkowie nabędą w trakcie trwania małżeństwa jest wspólne, poza pewnymi wyjątkami. Do tych wyjątków należą np. majątek nabyty przez dziedziczenie, majątek uzyskany z wyniku darowizny, przedmioty mające służyć jednemu małżonkowi do zaspokajania jego potrzeb osobistych, przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków, czy też składniki majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego.
Małżeńska wspólność majątkowa małżeńska ustaje wskutek:
- Orzeczenia rozwodu,
- Orzeczenia separacji,
- Śmierci jednego z małżonków,
- Ubezwłasnowolnienie jednego z małżonków,
- Ogłoszenie upadłości jednego z małżonków
- Zawarcia przez małżonków umowy majątkowej małżeńskiej,
- Ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej.
Ustanowienie rozdzielności majątkowej przez sąd
Art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Te „ ważne powody” nie są jednak pojęciem ustawowo uregulowanym. Dlatego też, aby wyjaśnić co oznacza ten termin należy mieć na względzie orzecznictwo sądów oraz poglądy doktryny.
Przez „ważne powody” należy mieć na względzie kwestie majątkowe np. trwonienie majątku wspólnego przez jednego z małżonków, zaciąganie zobowiązań finansowych ( kredytów, pożyczek) bez wiedzy i zgody drugiego z małżonków czy notoryczne niszczenie majątku wspólnego przez małżonka.
Innymi ważnymi powodami są np. faktyczna separacja małżonków, która utrudnia współdziałanie małżonków w zarządzie majątkiem wspólnym, opuszczenie przez jego z małżonków rodziny, uzależnienie jednego z małżonków od alkoholu, narkotyków czy hazardu, utrudnianie przez jednego z małżonków korzystania z majątku wspólnego drugiemu małżonkowi.
Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem określonym w orzeczeniu wydanym przez sąd. Warto jednak w pozwie wznieść o orzeczenie rozdzielności od daty wniesienia pozwu. Jest to bardzo istotne w sytuacji gdyby postępowanie sądowe miało się przedłużać.
Rozdzielność majątkowa z datą wsteczną
W wyjątkowych przypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z datą wsteczną, czyli wcześniej niż z momentem wytoczenia powództwa, w szczególności gdy małżonkowie żyją w rozłączeniu.
Wyjątkowe przypadki to zwrot niedookreślony, dlatego też sąd bada każdą sprawę i orzeka czy w konkretnym przypadku zaszły takie wyjątkowe okoliczności uzasadniające ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną. Takim przypadkiem wprost wskazanym przez przepis kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jest sytuacja, kiedy oboje małżonkowie żyją w rozłączeniu. Przykładowo będzie to taka sytuacja kiedy jeden z małżonków wyjechał zagranicę i w ogóle nie kontaktuje się z drugim małżonkiem. Jaskrawym przykładem będzie także, gdy małżonek jest za granicą a w dodatku zaciąga zobowiązania finansowe bez wiedzy drugiego małżonka.
Procedura uzyskania rozdzielności majątkowej
Pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej podlega opłacie sądowej w wysokości 200 zł. Pozew należy złożyć do Sądu Rejonowego, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie wspólne zamieszkanie, jeżeli choć jedno z tym okręgu jeszcze przebywa. Z braku takiej podstawy właściwym jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej. Jeśli takiej też podstawy nie ma to właściwym jest sąd miejsca zamieszkania powoda.J
Jednakże wystąpienie do sądu z pozwem o rozwód nie wyklucza założenia sprawy o ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną. Czasami to jest wręcz konieczne. Sąd w postępowaniu o rozwód nie może bowiem orzec rozdzielności majątkowej z datą wsteczną. Dlatego też pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną należy wnieść do sądu przed uprawomocnieniem się wyroku o rozwód.
Jeśli potrzebujesz pomocy w sporządzeniu pozwu o ustanowienie rozdzielności majątkowej, Kancelaria Adwokacka specjalizuje się w tego typu sprawach. Chętnie poprowadzimy także Twoją sprawę.
Zapraszamy do kontaktu z Kancelarią ( tel.: 509-857-440 bądź e-mail: adwokat.serafin@gmail.com)
Joanna Serafin- Adwokat